ممکن است عمق فاجعه فقط در تصاویر و خبرها منتشر شده به چشم نیاید اما واقعیتی است غیرقابل انکار. با رجوع به نقشه‌ها و نمودارهای سایت VOX سعی در توصیف و شرح ژرفای این بحران داریم.

شمار پناهندگان سوری سالانه در حال افزایش است

این نمودار به وضوح نشان می‌دهد که جنگ داخلی سوریه عاملی بر مهاجرت اجباری شهروندان سوری به کشورهای دور و نزدیک در سه سال و نیم اخیر است.

ناآرامی‌های سوریه در مارس 2011 شروع شد و با آغاز سال 2012 این شورش به جنگی میان سوریه و گروه‌های تکفیری تبدیل شد.

شهروندان سوری هدف اصلی گلوله‌های شلیک شده در این جنگ هستند و زندگی در چنین شرایط تاسف‌باری غیرقابل تصور است. بسیاری از حوزه‌‌های درگیری خارج از کنترل شهروندان است و حملات گروه‌هایی همچون داعش و جبهه النصره ثمره‌ای جز ویرانی و خرابی برای مردم سوریه نداشته است. از سوی دیگر برخی مردم نیز به دلیل حفظ جان خود ناچار به مهاجرت و دوری از مناطق تحت کنترل داعش شده اند.

حضور داعش در منطقه بر وخامت اوضاع افزود. داعش بسیاری از سرزمین های سوریه را تصرف و مردم آن مناطق را وادار به پیروی از حکومت خود کرد. داعش، همانند دیگر گروه های افراط گرا، با ترورها و قتل‌های سیستماتیک اقلیت های سوری را مورد هدف گلوله قرار داد. این اقدامات وحشیانه باعث شد تا سوری ها به طور جمعی از کشور فرار کنند و جنگ همچنان ادامه دارد...

استفان ابریل، معاون سازمان ملل در امور بشردوستانه، در اگوست 2015 اعلام کرد که شمار جان باختگان در جنگ سوریه به بیش 250 هزار نفر می رسد و تا زمانی که این جنگ ادامه داشته باشد میلیون ها سوری قادر به بازگشت به سرزمین های خود نخواهند بود.

سوریه های خارج شده از سرزمینشان به ناچار باید به جایی بروند و سرانجام بسیاری از آنها اردوگاه های آوارگان و پناهندگان است. اردوگاه آوارگان داخلی (IDP)  و اردوگاه های پناهندگان در کشورهای همسایه مانند لبنان و ترکیه و اردن مقصد بعدی این آوارگان است. در کل حدود نیمی از کل جمعیت سوریه به دلیل جنگ ترک وطن کرده اند. برای بسیاری از آنها دیگر خانه ای وجود ندارد تا بازگردند.

بر اساس آمارهای منتشر شده تنها 20 هزار سوری راهی اروپا شده اند. این درحالی است که میلیون ها سوری در کشورهای همسایه حضور دارند

جمعیت لبنان تا سال 2013 به حدود 4.5 میلیون نفر می رسید که ورود 1.2 میلیون پناهنده سوری جمعیت این کشور را به طور چشمگیری بالا برد.

اردن نیز مقصد پناهندگان سوری به میزان حدود یک دهم جمعیتش در سال 2013 بود. حتی کردستان عراق که خود در حال جنگ با داعش است بیش 200 هزار مهاجر سوری را در خود جای داده است.

به گزارش سازمان عفو بین الملل حداقل 40 درصد پناهندگان در لبنان در مکان هایی نامناسب سکونت دارند از قبیل پناهگاه های موقتی مانند گاراژها، محل کار، ساختمانهای یک اتاقه، خرابه ها و سکونت های غیر رسمی و بقیه در آپارتمان های بسیار شلوغ ساکن شده اند.

تامین بودجه برای اداره پناهندگان کاری بس دشوار است و در دسامبر سال 2014 سازمان برنامه جهانی غذا اعلام کرد که به دلیل کمبود بودجه باید غذارسانی به 1.7 میلیون پناهنده را متوقف کند. حتی کمک برخی سازمان های خیر نیز کارساز به عمل نیامد و همچنان پناهندگان سوری در شرایطی بد و غیرقابل تصور به سر می برند.

اروپا چرا آغوش خود را برای سوری ها باز کرده است؟

حدود یک ماه پیش خبری در برخی رسانه ها منتشر شد مبنی بر اینکه آنگلا مرکل یک دختر فلسطینی را به گریه انداخته است. خلاصه ماجرا این بود که این دختر با خانواده اش، در آلمان پناهنده بودند و با این که سال ها در آلمان زندگی کرده بودند و این دختر زبان آلمانی صحبت می کرد، اما در روند مهاجرت به مشکل برخورده بودند و این دختر به مرکل از مشکل خود گفته بود. مرکل هم با سردی جواب داده بود که آلمان نمی تواند همه را قبول کند، واگرنه یک سیل مهاجر از فلسطین وارد آلمان می شود که قابل کنترل نیست و همین این دختر را به گریه انداخته بود.

اما این روزها خانم مرکل صحبت هایی مبنی بر آمادگی پذیرش 800 هزار پناهنده سوری را مطرح می کند. اما چطور مرکل بعد از حدود یک ماه موضع متناقض اخذ کرده است و در نقش یک سیاستمدار مهربان ظاهر شده است؟ تفاوت سوریه و فلسطین چیست؟ برخی تحلیل گران معتقد هستند چون آوارگی فلسطینی ها ناشی از اشغالگری صهیونیست ها است و آنها سال ها از ابزار تبلیغاتی هولوکاست برای سرپوش گذاشتن بر جنایات خود بهره برده اند، آلمان علاقه ای ندارد فلسطینی ها در آلمان حضور داشته باشند.

اما خبرگزاری فرانسه امروز دلیل جالبی را برای مهربانی آلمانی ها با مهاجران را مطرح کرده است. اکنون حدود 20% جمعیت آلمان بیش از 65 سال سن دارد و طبق مطالعات، اگر روند فعلی ادامه داشته باشد، در سال 2040 حدود 30% جمعیت یا تقریبا یک سوم بیش از 65 سال سن دارند. این جمعیت پیر مولد نیست. چون در سن بازنشستگی است و حقوق آنها را باید جمعیت مولد تامین کند. لذا این در آینده نه چندان دور یک مشکل بزرگ برای آلمان خواهد شد.

خبرگزاری فرانسه در تحلیل خود می نویسد: «در حالیکه روزانه هزاران پناهجو وارد آلمان می شوند، محافل اقتصادی این کشور تلاش دارند هرچه زودتر زمینه ورود سریع این پناهجویان را به بازار کار در این کشور فراهم کنند. برآوردها نشان می دهند که کمبود نیروی کار در آلمان در سال‌های آینده به یکی از معضلات جدی در این کشور بدل خواهد شد. بر مبنای آمار منتشر شده، آلمان با رقم بیشتر از ٦ درصد، پائین ترین سطح بیکاری را از هنگام اتحاد دو آلمان داراست اما در همین حال، به بیشتر از ١4٠ هزار مهندس، برنامه ریز و کارگر فنی، نیاز دارد. گذشته از آن صنایع دستی و هتل داری شدیدا بدنبال استخدام هستند. یک انستیتوی آلمانی پیش بینی کرده است که در صورت دوام وضعیت موجود، آلمان تا سال ٢٠٢٠ با کمبود یک ملیون و هشتصد هزار نفر و تا افق سال ٢٠4٠ با کمبود نزدیک به چهار میلیون نفر در بازار کار روبرو خواهد شد.»